Visite

Ook onze verbouwing van honderd jaar terug trok meer bekijks dan ik had kunnen denken. Mensen uit de buurt die ik in de jaren daarvoor afdeed met niet meer dan een hoofdknikje, belden aan om te zien wat wij nou toch aan het doen waren. Zoiets kan blijkbaar: als je je eigen boel overhoop haalt, geef je je privacy op, in elke geval een deel daarvan. Iets dergelijks overkwam me ook wel die paar keren dat ik in het ziekenhuis lag. Ook in die gevallen kwamen er kennissen langs die ik thuis zelden op de bank en nooit bij mijn bed aantrof. Zodra je je huishouden overhoop gooit, is het uit met de intimiteit.

Misschien ook dat daarom zoveel staatshoofden de vrijheid nemen om uitgebreid en zonder de minste terughoudendheid de gaten te bestuderen die in het lichaam van het dood- en doodzieke Oekraïne geschoten zijn. Premier Rutte van dat kleine veel verderop gelegen Nederland is nu zelfs langs geweest.

Je kunt je bij zo’n bezoek trouwens afvragen wat je precies aan moet trekken. Een T-shirt en een spijkerbroek of een donderblauw kostuum. Of om je deelneming te betuigen desnoods iets zwarts. In het geval van Rutte ligt een militair tenue niet voor de hand, maar anders zou een modieuze variant van battledress misschien iets zijn.

Het verbaast me wel dat de grote buurman van Oekraïne nog niet is langs geweest, want Poetin is toch de architect van al dat moois in Irpin, Vinnytsja, Dnipro, Ivankiv, Charkiv Marioepol en hoe die plaatsen daar verder mogen heten.

Dit Guernica 2.0 lijkt me een bezoek waard, vooral voor iemand die zo nauw betrokken is bij de totstandkoming ervan. Als ik Zelensky was zou ik de grote buurman beslist eens uitnodigen. Die heeft er recht op om te zien wat zijn hand vermag. Ik zou de president van Rusland ook met de nodige egards ontvangen en mensen aanmoedigen om hem vooral hun huizen te laten zien.

De plek waar ze werkten, de hoekjes waar de kinderen zo graag speelden, de elleboog waaraan tot voor kort een onderarm bewoog.

Vlak voor het einde van zijn bezoek, zo stel ik het me voor, staat Poetin op het verruïneerde plein van een stad die hij noch ik tot voor kort met name kenden en dan komt er een jongetje met een fluitje, of een meisje met een trommeltje. Ik kies nu voor een meisje met een trommeltje, een klein ding aan een touwtje om haar nek. En ze slaat een licht ritme en dat houdt ze keurig vol. Dan komt er een ander kind tevoorschijn, met die fluit of met een klarinet. Het mag ook een volwassene zijn. Of doe maar alle twee.

Vanuit de bouwvallen, achter verbrokkelde muren vandaan komen meer mensen naar het midden van het plein waar Poetin staat. Er zitten beschadigde mensen tussen de muzikanten. Een paar hangen zelfs op de sterke rug van een drager. En lang niet alle instrumenten klinken zuiver. Soms klinken ze zelfs vals. Er zijn violen met twee snaren. Maar de muziek zwelt aan en wat je hoort en ziet is van een grote, bittere, maar ook zoete schoonheid.

Een flashmob, ja. Die doet het altijd. Vandaag één speciaal voor de grote buurman die er zulke merkwaardige architectonische opvattingen op na houdt en aan naastenliefde zo’n persoonlijke uitleg geeft.

Na afloop lopen en strompelen de mensen weer weg. Ten slotte staat de grote buurman daar helemaal alleen, midden op het plein. In zijn donkerblauwe pak.

Ik weet nog niet of dan een geweerschot de stilte breekt.