27 januari 2023
Hoe ging het verder met juffrouw Bijkerk? Ik heb geen idee. Ik kom haar naam niet tegen in mijn rapportboekje van de lagere school, niet op een foto, niet in oude koeien met gezinsleden. Helemaal niks.
Toen ik overging naar de vierde behoorde zij definitief tot de verleden tijd. Nee, erger: het leek wel alsof zij er met alle ellende die zij in dat Westlandse dorp doorstaan had, helemaal niet geweest was.
Op meester Van Netten kwam mijn grote broer of anders Dirk nog wel eens terug, maar aan juffrouw Bijkerk hebben we nooit meer gedacht. Als zij niet had mogen figureren in de verhaaltjes van het jongetje dat ik was, zou niemand zich haar meer herinnerd hebben.
Het zou met niet verbazen als het schooljaar dat ik haar meemaakte haar eerste was als juf en in elk geval was het haar laatste op de School met de Bijbel in Monster. Ze zal er door schoolleiding en bestuur ongetwijfeld gewogen zijn en men heeft haar vervolgens te licht bevonden. Exit juffrouw Bijkerk.
De balorigheid van haar leerlingen en in elk geval van het groepje van meester Van Netten dat haar twee keer per week overviel, zal haar collega’s vast niet zijn ontgaan.
Maar de juf van klas 1 greep niet in. Waarom niet? Ze had maar even door het raampje hoeven kijken van de deur die de twee klaslokalen verbond. Ze had tegenover haar verse collega waar die baldadige kinderen die wij waren bij waren alleen maar even iets vriendelijks hoeven zeggen, iets waaruit bleek dat ze het goed met elkaar voor hadden, die twee juffen. Ze had alleen maar hoeven zeggen dat ze erg in ons teleurgesteld was. Ze had alleen maar de deur tussen de lokalen op een kier hoeven zetten om te demonstreren dat zij er ook nog was, dat zij niet wilde dat wij zo stom deden
tegenover de juf die toevallig wel haar collega was en tegenover wie zij zich schaamde. De juf zou wel denken: doen kinderen uit Monster altijd zo raar tegenover een juf?
Ik ben naderhand flink te grazen genomen door meester Rijper, maar ik ben zelfs niet op het idee gekomen dat hij daarmee opkwam voor juffrouw Bijkerk.
Waarom liep die niet af en toe naar binnen omdat zijn eigen krijtjes op waren, zogenaamd, of omdat hij inkt nodig had? Waarom nam hij dan niet een toevallig betrapt drukteschoppertje even mee de gang op?
Als de school in Monster de eerste school was van juffrouw Bijkerk, dan nog weet ik niet of het haar laatste was. Zij was er toen ze er was, en daarna leek ze nooit geweest. Als ze nog leeft, zal ze nu een jaar of 85 zijn.
‘Kinderen realiseren zich niet altijd wat ze doen.’ ‘Kinderen kunnen hard zijn.’ Ja, het is wel goed met je. In veel gevallen houdt dat niet op en kun je dat ook zeggen van volwassenen die niet worden aangesproken op hun lullige gedrag.
Aan het empathisch vermogen en de pedagogische inzichten van juf Bijkerk mocht nog wel wat gesleuteld worden. Dat met die inkt was een blunder waarvoor ze zich met iets meer ervaring geschaamd zou hebben, hoop ik.
Maar dat grappenmakertje dat op de grond neerplofte toen zijn juf gilde dat iedereen moest gaan zitten, wist heel goed wat hij deed. Iemand van negen is niet gek!
Bij meester Van Netten had dat jongetje zoiets niet geflikt.