27 mei 2022
Niet ver van het stoere Caen vind je het dorpje Bretteville. Het historische dorpje is in al zijn soberheid een belevenis op zich, maar nog meer treft mij de zo fraai in takt gebleven omgeving ervan waar, zoals de naam al doet vermoeden door het land de liefelijke Odon meandert. Aan de oostkant loopt weiland langzaam over in het water van de beek en dat geeft de koeien daar alle gelegenheid om na het gras een eindje het water in te lopen en daar hun dorst te lessen.
Maar dan de overkant met het overdadige fluitenkruid dat daar groeit en bloeit van mei tot begin september. Vooral die ‘persil sauvage’ heeft Bretteville de roem gebracht waar het desondanks zo bescheiden mee omgaat. Eeuwen en eeuwen al zetten schilders er hun ezels neer om en plein air iets van deze weergaloze omgeving op het doek te zetten. De moeders trekken zich niets aan van de kunstenaars. Zij laten er in de lente hun kinderen spelen zonder ze uit het oog te verliezen, terwijl de kleintjes zelf armen- en armenvol vol plukken om er thuis de vazen en desnoods ook emmers mee te vullen. In augustus vinden gelieven er hun plek om daar, in het inmiddels hoog opgeschoten roomwit van de schermbloemen, elkaar ongestoord en eindeloos de liefde te bekennen.
Op de dag van Maria Hemelvaart, 15 augustus, vindt het jaarlijkse Fete de l’Amour aux Mains plaats. De jongemannen uit het dorp, in strakke zwarte broek met ruim bloezend hemd en karakteristieke, zwarte platte hoed met brede rand met daaromheen een breed lint in het roomwit van het kruid moeten dan hun minnaressen in het kruid gaan zoeken. Die helpen door bijzondere vogelgeluiden te laten horen. En als de jongemannen hun geliefde gevonden hebben moeten ze die met een hand uit het fluitenkruid tevoorschijn dragen.
Dat lukt vaak niet en dat is ook niet erg, want het blijft een feest, maar het verklaart wel waarom de meisjes van Bretteville sur Odon zo slank en licht zijn, maar ook wordt nu duidelijk waarom sportscholen in Bretteville maar ook in Caen zulke goede zaken doen. Krachttraining en krachttraining.
Fete de l’Amour aux Mains is een echt Brettevillese aangelegenheid, maar vergis je niet. Van het feest vinden we houtsneden van rond 1500, ze stonden in enkele post-incunabelen, want een van de eerste boeken na de uitvinding van de boekdrukkunst is aan dit fenomeen gewijd, en dat verbaast me niet. Op deze prenten dragen de mannen nog niet die merkwaardige platte hoeden, wel was er al een lint om hun hoofd gebonden.
Deze lange traditie betekent overigens ook dat mensen van wie voorouders zich ooit inwoner of boreling uit Bretteville mochten noemen, deel mogen nemen aan dit grote feest. Mits ze zich hebben laten inschrijven door het Burgerschap van Bretteville aan te vragen. Dat verklaart waarom vanaf 2003 de 15de augustus niet meer een maar drie dagen duurt.
Deze Burgers van Bretteville komen in augustus van overal naar het fluitenkruid aan de Odon. Ook bezoekers zijn welkom. Reserveringen van een jaar van tevoren zijn meer regel dan uitzondering.
O ja, het feest wordt op de avond van de 15de augustus afgesloten met een mis in de oude kerk van het dorpje. Ook nu het aantal dagen voor het feest is uitgebreid, beperkt het parochiale bestuur zich tot één mis. Om de pastoor te citeren: ‘Op gewone zondagen staan ze ook niet te springen voor de eucharistie. Als dat in de toekomst wel zo is, praten we verder.’